Yıl 1944… İkinci Dünya Savaşı sınırlarımıza kadar dayanmıştır. Hitler faşizminin tüm Avrupa’yı ateşe attığı günler… Türkiye bu savaşa dâhil olmamak için dirense de etkileri tüm ülkede hissedilecektir. Ekmek, şeker, yakacak gibi esas ihtiyaç maddeleri karneye bağlanmış, dışarıdan gelebilecek ani baskınları önlemek amacıyla geceleri her yerde karartma uygulaması başlamıştır. Ülkenin aydınlarına da baskı kullanılan bir dönemdir bu tıpkı zamanda.

Rıfat Ilgaz, Karartma Geceleri’nde işte bu kapkaranlık günleri anlatır. Bir aydın, ozan ve edebiyat öğretmeni olan Mustafa Ural, yazdığı ve toplatılan şiir kitabı itibariyle aranmaktadır. Sağlık problemleri vardır, bu sebeple de derhal teslim olmak istemez. İstanbul’un soğuk ve karartılmış sokaklarına, eş dost evlerine sığınır. Tutuklandığı süre harp bitmiştir, ama harp yıllarının Türkiye’de bıraktığı izler uzun süre silinemeyecektir.

Rıfat Ilgaz, Mustafa Ural’ın kaçış öyküsünü anlatırken, savaşın etkisindeki ülkemizin 1940’lı yıllarına da fer tutuyor. Yurdumuzda ve uluslararası yarışmalarda çok birincilik ödülü sektör Karartma Geceleri’nin filmi de romanı kadar geniş bir ilgi görmüştür.